خبرگزاری فارس: همه مفسران شیعه و برخی از نویسندگان سنی، عبارت «عِبادِیَ الصَّالِحُون» در آیه 105 سوره انبیاء را مربوط به حضرت مهدی (عج) میدانند.
به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه فارس، خداوند در آیه 105 سوره مبارکه انبیاء میفرماید: «وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ» (ما پس از ذکر (تورات یا همه کتابهای آسمانی) در زبور نیز نوشتیم که زمین را بندگان صالح من به ارث خواهند برد)
اعتقاد به پیامبر خاتم (ص) و انتظار ظهور منجی ویژه ما مسلمانان نیست. بشارت به نبوت رسول خدا و امامت ائمه هدی و مژده ظهور نجاتبخش، در همه کتب آسمانی قبل بوده است و پیامبران و مؤمنان امتهای پیشین به آن اعتقاد داشتهاند.
همه مفسران شیعه و برخی از نویسندگان سنی عبارت «عِبادِیَ الصَّالِحُون» را در آیه فوق مربوط به حضرت مهدی (عج) میدانند. (1)
براساس این آیه شریفه، بشارت ظهور و دولت جهانی مهدی (عج) در کتاب زبور حضرت داود (ع) و در دیگر کتب آسمانی آمده است و مؤمنان امتهای قبل با این واقعیت آشنا بودهاند. با وجود تحریف کتب آسمانی قبل خوشبختانه هنوز آثاری از این بشارتها باقی مانده است. (2)
هنگامی که مژده ظهور آن حضرت، زینتبخش کتابهای آسمانی ادیان گذشته بوده است، آیا قرآن میتواند از این بشارت خالی باشد؟
در قرآن کریم بشارت به ظهور امام مهدی (عج) فراوان ذکر شده است. دانشمند بزرگ شیعه در قرن یازدهم، علامه سید هاشم بحرانی در کتاب «المَحَجةُ فی ما نزل فی القائم الحجة» یکصد و بیست آیه از قرآن را مربوط به حضرت مهدی (عج) میداند (3) و با ذکر روایاتی سخن خویش را به اثبات رسانیده است. یکی از دانشمندان معاصر، تعداد این آیات را تا دویست و شصت و پنج شماره کرده است.(4) در حالی که هنوز آیاتی را میتوان یافت که جای آن ها در اینگونه آثار خالی است.
این آیات فراوان، بیانگر اهمیت و جایگاه اعتقاد به مهدویت است. در روایاتی که در تفسیر این آیات آمده است، اصل ظهور و غیبت آن حضرت، اهداف حکومت ایشان، خصوصیات و حوادث عصر غیبت و ظهور، صفات یاران، اندیشه و اقدامات دشمنان، وظایف ما در برابر آن حضرت و ... طرح شده است.
تفسیر یا تأویل آیات مورد نظر به حضرت مهدی (عج) و ابعاد گوناگون نهضت آن حضرت مخصوص شیعه نیست. دانشمندان سنی نیز در تفاسیر و آثار خویش، دلالت بسیاری از آن ها را بر امام مهدی (عج) پذیرفتهاند. یکی از این دانشمندان به نام شیخ سلیمان قندوزی حنفی (1294 ق) است. او در جلد سوم کتاب «ینابیع المودة» بابی را به بحث مهدویت در قرآن اختصاص داده و در آن 55 آیه را از قرآن در شأن امام مهدی (عج) دانسته است.
پایان این گفتار، نقل دو آیه از آیاتی است که شیعه و سنی آنها را به قیام حضرت بقیةالله تفسیر کردهاند؛
خدای متعال در وصف ظهور و حکومت حضرت مهدی (عج) میفرماید:
«وَنُرِیدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ» (5)
(و خواستیم بر کسانى که در آن سرزمین فرو دستشده بودند منت نهیم و آنان را پیشوایان [مردم] گردانیم و ایشان را وارث [زمین] کنیم.)
مفسران، منظور از «کسانی را که وارث گذشتگان بوده، به پیشوایی میرسند» را امام مهدی (عج) عنوان کردهاند. (6)
همچنین خدای بزرگ درباره ی قیام و مبارزات پیروز آن حضرت میفرماید: «ووَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَکُونَ فِتْنَةٌ وَیَکُونَ الدِّینُ کُلُّهُ لِلّه» (7)
(و با آن ها بجنگید تا آن که فتنهای بر جای نماند و دین یکسره از آن خدا گردد.)
بنابر تفاسیر شیعه (8) و برخی کتب اهل سنت (9) این پیکار و نتیجه آن، که از بین رفتن همه فتنهها و گمراهیهاست، در عصر ظهور امام مهدی (عج) محقق خواهد شد.
پینوشتها:
1ـ برای نمونه از آثار دانشمندان سنی، رک. عِقدُالدًُرَر (سُلمی شافعی): 217
2ـ رک. نجات بخشی در ادیان (محمد تقی راشد محصل)
3ـ این کتاب با نام: «سیمای حضرت مهدی در قرآن» به فارسی ترجمه شده است
4ـ رک. معجم احادیث الامام المهدی (علی کورانی)
5ـ قصص/ 5
6ـ از علمای سنی: شواهد التنزیل (حاکم حسکانی) 1: 431 ح 590 ؛ و از شیعه: معانی الاخبار (شیخ صدوق) : 79 ، ح 1
7ـ انفال/ 39
8ـ کافی 8 : 201، ح 243
9ـ ینابیع المودة (قندوزی): 423